Słownik Terminów Fotograficznych
Źródło: http://www.hp.com.pl/
aberracja - wada układu optycznego (soczewki, zwierciadła,
obiektywu) powodująca zniekształcenia, przebarwienia lub nieostrość
obrazów uzyskiwanych przy jego udziale. Typy abberacji: sferyczna,
koma, astygmatyzm, dystorsja, chromatyczna. Aby zlikwidować aberrację
stosuje się specjalne układy soczewek
adapter - urządzenie umożliwiające zastosowanie
w aparacie innego rodzaju filmu niż dedykowany (np. kaseta do filmów
zwojowych). Adapter to również specjalny pierścień, który pozwala
mocować filtry lub obiektywy o innych wymiarach gwintu.
ASA - (ang. American Standard Association) Odpowiednik
ISO, system sensytometryczny określający czułość kliszy fotograficznej.
W wypadku matrycy światłoczułej w aparatach cyfrowych mówimy o ekwiwalencie
czułości (piksele skupiają się w większe grupy imitując jeden duży
obszar światłoczuły).
autofocus - (ang. automatic focus) Automatyczna
regulacja ostrości obrazu. Inaczej: AF.
Auto Bracketing - seria trzech zdjęć o zróżnicowanej
ekspozycji: pierwsze ujęcie jest niedoświetlone o zadaną wartość,
drugie naświetlone prawidłowo, a trzecie prześwietlone. Dzięki tej
funkcji możemy sfotografować jedno i to samo ujęcie, a potem wybrać
jego najwłaściwszą wersję.
balans bieli - system równoważenia kolorów w różnych
typach oświetlenia. W zależności od natężenia i rodzaju źródła światła
kolory mogą wyglądać bardzo odmiennie. Balans bieli jest więc taką
korektą koloru by "biel była biała", a pozostałe kolory
tworzyły właściwa paletę. Aparaty cyfrowe oferują automatykę balansu
bieli, a bardziej zaawansowane modele mają dodatkowo tryby balansu
odpowiednie do sytuacji (np. do światła żarowego, jarzeniowego, słonecznego
itd.).
celownik - wizjer, przez który patrzymy aby właściwie
skomponować zdjęcie. Prostsze aparaty stosują celownik optyczny czyli
małe okienko umieszczone nad obiektywem. Ich wadą jest widoczna przy
małych odległościach rozbieżność między obrazem widocznym w celowniku
a tym, który jest faktycznie rejestrowany (błąd paralaksy). Inny
typ to celownik TTL, w którym widzimy dokładnie to co trafi do sensora
światłoczułego.
"Czerwonych oczu" efekt - charakterystyczne
czerwone przebarwienie źrenicy powstałe na skutek bezpośredniego
odbicia światła lampy błyskowej o dna oka. Środkiem zaradczym jest
tu oddalenie źródła światła od osi optycznej obiektywu (zewnętrzna
lampa błyskowa) lub, prostsza metoda, wyzwolenie tzw. przedbłysku,
który "przyzwyczaja" oko do silnego światła.
dystorsja - wada obiektywu widoczna szczególnie
przy szerokim kącie obrazu, polegająca na skrzywieniu linii pionowych
bądź poziomych w miarę oddalania się od centrum kadru. Widzimy to
jako beczułkowatą lub wklęsłą deformację obrazu, w której linie nie
są równoległe.
ekspozycja - ilość światła przyjęta przez emulsję
lub sensor światłoczuły podczas naświetlania. Na wartość tę wpływ
ma przede wszystkim oświetlenie miejsca, w którym robimy zdjęcie,
a regulowane jest przez dobór czułości, czasu naświetlenia oraz przysłony.
Ekspozycja wyrażana jest przez wartość ekspozycji EV (Exposure Value).
ekwiwalent ogniskowej - odpowiednik ogniskowej
obiektywu aparatu cyfrowego dla klasycznego aparatu na film 35mm
(małoobrazkowy). Różnica między tymi parametrami wynika z tego, że
element światłoczuły (CCD) jest znacznie mniejszy niż wymiary zwykłej
klatki filmowej 24 x 36mm. Ekwiwalent ogniskowej podaje się dla ujednolicenia
nazewnictwa.
filtry - dodatkowe soczewki stosowane w razie konieczności
skorygowania wad obrazu lub jako zaplanowany efekt "artystyczny".
Filtry w najpopularniejszej postaci sprzedawane są w nagwintowanych
ramkach, które nakręcamy na końcówkę obiektywu aparatu. Wyróżniamy
filtry korekcyjne, kompensacyjne, kontrastujące, polaryzacyjne, UV
i inne.
flash (spolszczone: flesz) - wbudowana lub zewnętrzna
lampa błyskowa stosowana kiedy światło naturalne (zastane) jest zbyt
słabe. Moc lampy podaje się liczbie przewodniej.
głębia ostrości - fragment przestrzeni, w której
wszystkie sfotografowane obiekty są ostre. Głębia ostrości zależy
od wartości przysłony - im mniejsza jej wartość tym mniejsza głębia
(na przykład przy zdjęciach portretowych) i im większa przysłona
tym większa głębia (zdjęcia krajobrazowe).
interpolacja - uśrednienie wartości naświetlenia
sąsiadujących ze sobą punktów światłoczułych. Każdy piksel odpowiada
za jedną z trzech barw RGB dlatego dopiero zinterpolowany obraz zawiera
pełną informację o rzeczywistej barwie obrazu.
karta pamięci - pamięć przenośna, na której zapisywane
są zrobione zdjęcia. Po zapełnieniu nośnika przerzucamy fotografie
na pojemniejszy dysk komputera. "Wyczyszczona" karta jest
ponownie gotowa do zapełnienia. Istnieje klika typów pamięci przenośnej
do aparatów cyfrowych, z których najpopularniejsze to: Secure Digital,
CompactFlash, Smart Media i MemoryStick.
kompresja - zmniejszenie rozmiarów pliku zdjęciowego
według stałego algorytmu. Wielkość kompresji wybieramy określając
jakość zdjęcia (np. fine, normal itd.), a więc im większe skompresowanie
tym gorsza jakość końcowa.
kontrast - różnica między najjaśniejszymi i najciemniejszymi
partiami obrazu.
korekta / kompensacja ekspozycji - jest to możliwość
szybkiej zmiany wartości ekspozycji. W aparatach cyfrowych najczęściej
stosowany jest zakres +/-2EV w odstępach co 1/3EV, co oznacza, że
możemy zdjęcie maksymalnie 2-krotnie prześwietlić lub niedoświetlić.
Punktem wyjściowym jest tu wartość proponowana przez światłomierz
aparatu jako ekspozycja prawidłowa.
Liczba przewodnia - wartość określająca maksymalny
zasięg światła pochodzącego z lampy błyskowej. Standardowo wyrażana
jest w metrach dla przysłony doskonałej (F1.0) przy czułości ISO
100. Przykładowo jeśli dla naszej lampy wynosi ona 18 to fotografując
obiekt z 3m musimy ustawić przysłonę na F6.0 (18 : 3 = 6).
LCD - monitor wbudowany w aparat cyfrowy, na którym
możemy podejrzeć obraz widziany przez aparat, obejrzeć zrobione już
zdjęcia, wyświetlić menu lub parametry naświetlenia.
Makro - tryb fotografowania z małych odległości.
Opisy techniczne aparatów cyfrowych zawierają informacje jaka jest
minimalna odległość, z której możemy zrobić zdjęcie.
migawka - zasłona blokująca dostęp światła do powierzchni
sensora światłoczułego. Podczas robienia zdjęcia migawka otwiera
się na ułamek sekundy i zamyka kiedy zadany czas naświetlenia już
upłynie.
ogniskowa - odległość (w milimetrach) między płaszczyzną
obiektywu a miejscem, w którym skupia się światło tworzące ostry
obraz. Jeśli mamy do czynienia z obiektywem zmiennoogniskowym (zoom)
to podawany jest zakres ogniskowej np. 7-21mm. Standardem podawania
ogniskowej jest wartość dla formatu 35mm (tradycyjny film małoobrazkowy),
dlatego w opisach aparatów cyfrowych można znaleźć notkę "ekwiwalent
dla 35mm". Od długości ogniskowej zależy "kąt widzenia" aparatu.
pomiar światła - system pomiaru warunków oświetleniowych
dobierający najlepszą dla danego kadru ekspozycję. Aparaty cyfrowe
wyposażone są zawsze w automatyczny pomiar światła (Automatyka Ekspozycji),
który doskonale wyręcza nam w ustawieniu optymalnej przysłony i czasu
naświetlenia. Zaawansowane aparaty oferują też różne rodzaje pomiaru:
matrycowy (inaczej uśredniony), punktowy, centralnie - ważony i inne.
priorytet migawki - fotografujący własnoręcznie
ustawia czas naświetlenia (otwarcia migawki), a automatyka aparatu
dostosowuje do tego optymalną przysłonę.
priorytet przysłony - ręczny dobór wielkości otworu
przysłony z automatycznie dobranym czasem naświetlenia. Zadając określoną
przysłonę regulujemy głębię ostrości.
przysłona - układ regulujący wielkość otworu, przez
który światło wpada do aparatu. Najczęściej spotykanym typem jest
przysłona irysowa - nachodzące na siebie blaszki tworzą okrągły otwór,
który możemy zmniejszyć (zwiększając liczbę przysłony) lub zwiększyć
(zmniejszając l. p.). Kolejne skoki przysłony na skali powodują 2-krotną
zmianę natężenia wpadającego światła Od wartości przysłony zależy
też głębia ostrości czyli fragment przestrzeni uchwyconej na zdjęciu,
w którym wszystkie elementy są ostre (im mniejszy otwór tym większa
głębia).
rozdzielczość - liczba zarejestrowanych pikseli
obrazująca ilość informacji jaka została zawarta na zdjęciu. Im większa
rozdzielczość sensora światłoczułego tym większa dokładność obrazu.
Rozdzielczością nazywamy też zdolność układu obiektyw - sensor do
precyzyjnego odwzorowywania szczegółów (podawana w ilości linii na
powierzchnie obrazu).
samowyzwalacz - opóźnienie o jakiś czas (najczęściej
10 sekund) otwarcia migawki. Dzięki tej funkcji osoba fotografująca
ma chwilę na uruchomienie mechanizmu i ustawienie się do zdjęcia.
sensor światłoczuły - układ scalony rejestrujący
światło, które przez obiektyw pada na jego powierzchnię. Składa się
z milionów maleńkich punkcików (pikseli) reagujących na światło o
jednym z trzech kolorów. W aparatach cyfrowych element ten pełni
funkcje "cyfrowego filmu" - złożony z punktów obraz trafia
na końcu do przenośnej pamięci w postaci pliku zdjęciowego. Najczęściej
stosowany układ to CCD, czasem stosuje się również przetwornik CMOS.
solaryzacja - w fotografii cyfrowej efekt polegający
na skrajnym podniesieniu kontrastu przez co na zdjęciu widzimy wyłącznie
pola czarne i białe.
światłoczułość - czułość materiału fotograficznego
(sensora światłoczułego) na padające światło wyrażana w międzynarodowej
skali ISO. Im mniejsza światłoczułość tym większa wartość naświetlenia
konieczna do zrobienia prawidłowego zdjęcia. Jednocześnie i czułość
wyższa tym większa ziarnistość obrazu.
Zoom - inaczej zmienna ogniskowa, jest to możliwość "zbliżenia" fotografowanego
obiektu bez ruszania się z miejsca. W praktyce zmiana ogniskowej
powoduje zwiększenie lub zmniejszenie kąta widzenia czego efektem
jest wrażenie powiększania lub zmniejszania się naszego modelu. Jeśli
w opisie aparatu cyfrowego wyczytamy, że zoom jest 3-krotny, znaczy
to, że różnica między najmniejszą a największą ogniskową wynosi 3x.
Zoom cyfrowy polega na wykadrowaniu centralnego fragmentu zdjęcia i "rozciągnięcia" go
do pełnych wymiarów. Należy pamiętać, że używając zbliżenia cyfrowego tracimy
na ostrości zdjęcia choć przy niedużych wartościach (np. 2-krotnie) nie jest
to specjalnie dokuczliwe.
top >>> |